نگاهی به پروژه Kuzeh Valley – فرشاد مهدی زاده

 تهران دارای موقعیت جغرافیایی جذابی است که در شمال آن کوه‌ها، در غرب باغ‌ها و در جنوب و شرق دشت‌ها قرار دارد. در گذشته ای نه چندان دور، هر یک از این مناطق دارای معماری منحصر به فرد و پاسخ های متمایز به جغرافیا و معماری بودند. بهتر است بگوییم که تنوع جغرافیایی اطراف تهران به تنوع معماری منجر شده است. اما امروزه با افزایش جمعیت، تهران به شهری با ازدحام ترافیک، شریان‌های متراکم تر و رگ‌های آلوده تبدیل شده است.
از سوی دیگر، افزایش هزینه های زندگی در تهران بسیاری از اقشار متوسط جامعه را مجبور به مهاجرت به خارج از شهر کرده است. این مهاجرت بدون توسعه زیرساخت ها و برنامه ریزی کلان منجر به تصرف دشت ها و باغ های اطراف با سیاست های یکسان (صرفاً مسکونی) بدون توجه به زمین و جغرافیا شده است.

معمار: فرشاد مهدی زاده

کارفرما: آرش فردی، مهدی نوذری

محل پروژه: رودهن

سال: 2023

رودهن شهری کوچک است که در دشت های شرقی تهران قرار دارد. در اثر هجوم مردم و ساخت و سازهای بی رویه نه تنها ماهیت خود را از دست داده است بلکه به محل ساختمان های کم هزینه و بی کیفیت تبدیل شده است. اما باید توجه داشت که هزینه بالای مسکن و زندگی در تهران تنها دلیل این مهاجرت و فرار از تهران نیست. آلودگی هوا و نیاز به یافتن مقصدی برای فرار از این آلودگی و همچنین مکانی برای گذراندن تعطیلات آخر هفته از دیگر عوامل مهاجرت بوده است.
تصرف زمین و فرآیند ساخت و ساز به گونه ای انجام می شود که یک قطعه زمین بزرگ متصل به یک جاده را در بر می گیرد. پس از تقسیم به قطعات کوچکتر، ساخت و ساز بدون نظم، سازماندهی، هماهنگی یا پایبندی به قوانین صرفاً بر اساس سلایق مختلف افراد انجام می شود. قطعات کاملاً از هم جدا شده و جاده اصلی ایجاد می شود که نقشی در اتصال و همزیستی ندارد.

 استراتژی اصلی در پروژه دره کوزه ایجاد ساختاری با هدف همزیستی و مشارکت حداکثری در فضای عمومی است. فضای ایجاد شده برای بازگشت به مفهوم اصلی خیابان، فضایی برای بازی کودکان و تعامل همسایگان طراحی شده است. بنابراین طراحی پروژه با بازتعریف مسیر بین قطعات تفکیک شده به عنوان پلازای مرکزی شهری آغاز شد و سپس عناصر هر ویلا شروع به تعامل و مشارکت با پلازای مرکزی کردند. در این تعامل، دیوارها برداشته شد و پارکینگ و مکان های بازی به عنوان فضاهای مشترک ایجاد شد و مرز بین میدان مرکزی و خانه ها را به حداقل رساند.

هندسه پروژه توسط کوزه های به هم پیوسته و قابل سکونت شکل گرفته است، به گونه ای که ساکنان مفهوم شهر و شلوغی مرتبط با ساختمان های خاکستری را فراموش می کنند. از طرفی این کوزه های قابل سکونت با رنگ های گرم بهترین عناصر برای هماهنگی با دشت های اطراف هستند. این کوزه ها در اصل دیوارهای بین خانه ها هستند که با گسترش حجم و ایجاد مناطق مسکونی به فضاهای قابل سکونت تبدیل شده اند.