معرفی برخی از مهمترین و معتبرترین جوایز معماری

هرساله در سرتاسرجهان جوایزمعماری متعددی در رویداد های مختلف با رویکردهای نوین معماری، سازه ای و ساختمانی و با هدف ارتقا دانش و رواج آن میان جوامع و فعالان حوزه معماری اهدا میشود. در ادامه به معرفی برخی از معروف ترین و مهمترین جوایز معماری خواهیم پرداخت.

جایزه معماری آقاخان

این جایزه در سال 1977 توسط آقاخان پنجم پایه گذاری شد و هر سه سال یکبار از سوی AKAA به پروژه های معماری ای تعلق میگیرد که متمرکز بر معماری بومی و اسلامی بوده و راهکارهایی جهت توسعه معماری جهان سوم ارائه می دهند. جایزه معماری آقاخان یکی از بهترین جوایز معماری از لحاظ مالی است و ارزش آن یک میلیون دلار برآورد میشود.
از اهداف مهم این جایزه میتوان به دربرگیری طرح های کهن و نوین، بهبود معماری در زمینه های توسعه جامعه، بازسازی، استفاده دوباره، محافظت از محیط زیست و... را نام برد.

برنامه های شبکه توسعه آقاخان (AKAA)
شناسایی و تشویق ایده هایی که پاسخگوی نیاز و خواسته های جوامع مسلمان است.
احیای شهرهای تاریخی و توجه به آن ها از لحاظ فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در جهان اسلام.
تمامی پروژه های خرد مانند طراحی یک ایستگاه اتوبوس تا پروژه های کلان میتوانند در این مسابقه شرکت داده شوند.
تشویق آثاری که توجه ویژه ای به مناظر روستایی و فضاهای عمومی شهری نموده اند.

برخی از پروژه های ایرانی که موفق به دریافت این جایزه شده اند:

پل طبیعت	عمارت عالی قاپو	کاخ چهلستون

مدال طلای AIA  
جایزه معماری موسسه آمریکایی AIA یکی از معتبرترین جوایز معماری است که درسال 1907 تاسیس شد و به معماران تاثیرگذار اهدا میشود. معماران برتر و نامی از جمله رنزوپیانو، تادائو آندو، فرانک گری، ریچارد مایر، نورمن فاستر، چارلز مور، فلیپ جانسون و... تاکنون موفق به دریافت این مدال معماری شده اند. موسسه معماران آمریکا (AIA) مدال طلای سال 2019 را به معمار انگلیسی ایتالیایی الاصل، ریچارد راجرز اعطا کرد. تعهد راجرز به شهرها، محیط زیست و انسانیت منجر به افتخارات فراوانی شده است و در عین حال جایگاه او را در تاریخ معماری تثبیت کرده است.

راجرز تقریباً با تمام افتخارات معماری بزرگ، از جمله مدال طلای سلطنتی RIBA در سال 1985، جایزه معماری پریتزکر 2007، و جایزه RIBA استرلینگ در سال‌های 2006 و 2009 تجلیل شده است. او توسط انجمن هنر ژاپن برنده جایزه معماری پریمیوم شد.

جایزه بین المللی ریبا (Riba)

این جایزه توسط موسسه  بین المللی سلطنتی معماران بریتانیا به ساختمان های ساخته شده در انگلستان و سراسر دنیا اعطا میشود که موفق به کسب دستاورد های نوین، صرف نظر از بودجه و اندازه شده اند.
این موسسه درسال 1848 تاسیس شد وهمه ساله به معماران در قید حیات اهدا میشود. تاکنون 170 معمار موفق به دریافت این جایزه شده اند.

مدال طلای UIA
جایزه معماری UIA در سال 1948 در سوئیس تاسیس شد؛ وبا عنوان اتحادیه بین المللی معماران هر سه سال یکبار به آثار مفتخر یک یا چند معمار اهدا میشود. این سازمان به عنوان تنها سازمان جهانی معماری که توسط اکثر سازمان‌های سازمان ملل از جمله یونسکو، UNCHS ،ESOSOC ،UNIDO و سازمان بهداشت جهانی و همچنین سازمان تجارت جهانی شناخته می‌شود.
کنگره های جهانی UIA رویدادهای کلیدی برای تبادل حرفه ای و فرهنگی میان تمام معماران جهان است که هر رویداد بر یک موضوع متفاوت مرتبط با معماری متمرکز است که توسط شخصیت های برجسته در زمینه های معماری، برنامه ریزی و ساخت و ساز بین المللی توسعه یافته است.

UIA در بیش از 100 کشور و منطقه نماینده شده است که از نظر جغرافیایی به پنج منطقه گروه بندی شده اند:

منطقه اول: اروپای غربی
منطقه دوم: اروپای مرکزی، شرقی و خاورمیانه
منطقه سوم: قاره آمریکا
منطقه چهارم: آسیا و اقیانوسیه
منطقه پنجم: آفریقا

برخی از معماران برنده مدال طلای UIA در سال های اخیر:

رنزو پیانو(2002)، تادائو آندو(2005)، تئودور گونزالس (2008)، آلوارو سیزا وییرا (2011)، مینگ پی (2014)، تویو ایتو (2017)، پاتریک ابرکرومبی (2023)، جایزه آگوست پرت برای فناوری در معماری فیلیپ اف یوان (2023)

جایزه معماری پریمیوم
جایزه پریمیوم امپریال یک جایزه بین المللی برای یاد بود شاهزاده تاکاماتسو است. وی به عنوان فرماندار انجمن هنرهای ژاپن خدمت کرد و هوادار آثار هنری بود. این جایزه با هدف کمک هزینه برای هنرمندان جوان و در سال 1988 تاسیس  شد. جایزه پریمیوم در زمینه های هنری مختلف از جمله نقاشی، مجسمه سازی، موسیقی، فیلم، تئاتر و معماری  اعطا میشود و شامل یک مدال طلا، تقدیرنامه و 15 میلیون ین ژاپنی است.

برندگان این جایزه در حوزه معماری:

کنزو تانگه	فرانک  گری	تادائوآندو

نتیجه گیری
به طور کل جوایز معماری بر اساس معیارها وبا اهداف مختلف در زمینه های متنوعی مانند زیبایی، اقتصادی، به روز بودن، فناوری، پایداری، تاثیرات فرهنگی و اجتماعی و... به آثار برتر معماری اهدا میشود. آنچه حائز اهمیت است؛ تشویق معماران و جوامع برای دستیابی به نوآوری در این هنر است تا بتوانند به ترویج هنر معماری کمک کرده و آثاری خلق کنند که نقش موثری بر محیط زیست و جامعه داشته باشند.